Có lẽ bạn đang nghe nhạc bằng headphone tại nơi làm việc lúc này. Cho dù bạn đang hì hục hoàn tất danh sách công việc của mình hay đang động não cho những ý tưởng sáng tạo, đây là cách những giai điệu mà bạn đang nghe ảnh hưởng đến hoạt động não bộ của chính bạn.
Tôi là một fan âm nhạc “bự”, và nghe nhạc thường xuyên khi làm việc, nhưng tôi không nghĩ đến âm nhạc thực sự ảnh hưởng đến não và cơ thể của chúng ta như thế nào. Kể từ khi âm nhạc chiếm phần lớn trong cuộc sống của tôi, tôi nghĩ rằng sẽ rất thú vị và hữu ích khi có một cái nhìn đúng về cách chúng ta phản ứng với âm nhạc (mà chúng ta không hề nhận ra).
“Không có âm nhạc, cuộc sống là một sai lầm”
Friedrich Nietzsche
Tất nhiên, âm nhạc ảnh hưởng đến nhiều vùng khác nhau của não bộ, như bạn có thể nhìn thấy trong hình dưới đây. Chúng ta chỉ vừa lướt qua bài viết này. Bây giờ, hãy cùng nhảy vào nào.
-
Âm nhạc vui/buồn ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn thấy khuôn mặt bình thường
Chúng ta có thể nhận ra một bản nhạc vui hay buồn. Điều này không chỉ là suy nghĩ chủ quan xuất phát từ cách nó làm cho chúng ta cảm thấy. Trong thực tế, não của chúng ta thực sự đáp ứng khác nhau với âm nhạc vui và buồn.
Ngay cả một đoạn nhạc vui hay buồn đều có thể ảnh hưởng đến chúng ta. Một nghiên cứu chỉ ra rằng sau khi nghe một đoạn nhạc ngắn, người nghe hầu như diễn tả nét mặt của họ vui hay buồn giống như giai điệu họ nghe. Điều này cũng xảy ra với những nét mặt khác (nét mặt giận dữ, chán nản, hạnh phúc, …) nhưng đáng chú ý nhất đối với những kiểu nét mặt gần giống như nét mặt bình thường (lúc không sân si, hỉ nộ ái ố).
Một điều thú vị nữa về cách âm nhạc ảnh hưởng đến cảm xúc của chúng ta phải nói đến là hai loại cảm xúc liên quan đến âm nhạc: cảm xúc nhận thức và cảm xúc cảm giác.
Điều này có nghĩa là đôi khi chúng ta có thể hiểu được cảm xúc của một đoạn nhạc mà không thực sự cảm giác gì về nó (cảm xúc nhận thức), điều này giải thích tại sao một số người nghe nhạc buồn để thưởng thức, chứ không phải để chán nản hay thất vọng theo giai điệu của nó.
Không giống như trong các tình huống thực tế trong đời sống, chúng ta không cảm thấy bất kỳ mối đe dọa hay nguy hiểm nào khi nghe nhạc, vì vậy chúng ta có thể nhận thấy được những cảm xúc liên quan mà không thực sự cảm giác về nó, giống như cảm xúc lây lan.
-
Tiếng ồn xung quanh có thể cải thiện sự sáng tạo
Chúng ta đều thích mở những giai điệu sôi động khi làm việc phải không? Nhưng khi nói đến công việc cần sự sáng tạo, âm nhạc lớn tiếng có thể không phải là lựa chọn tốt nhất.
Mức độ tiếng ồn vừa phải là điểm nhạy cảm cho sự sáng tạo. Thậm chí với mức độ tiếng ồn hơi thấp một tí, nó rõ ràng thúc đẩy dòng chảy ý tưởng của chúng ta, mà không đuổi ý tưởng đi như mức độ tiếng ồn cao.
Mức độ tiếng ồn vừa phải giúp tăng khả năng xử lý những việc khó khăn, dẫn đến sự sáng tạo hơn. Nói cách khác, khi chúng ta đấu tranh (vừa đủ) để xử lý những thứ bình thường, chúng ta đi đến phương pháp tiếp cận sáng tạo hơn.
Ở mức độ tiếng ồn cao, tư duy sáng tạo của chúng ta bị suy yếu bởi vì chúng ta bị áp đảo và phải vật lộn để xử lý thông tin hiệu quả.
Điều này giống như cách nhiệt độ và ánh sáng có thể ảnh hưởng đến năng suất làm việc của chúng ta, hay cách một nơi hơi đông đúc có thể giúp chúng ta làm việc hiệu quả hơn.
-
Chọn lựa âm nhạc của chúng ta có thể dự đoán tính cách.
Việc này nửa tin nửa ngờ vì chỉ mới nghiên cứu trên những thanh niên, nhưng nó vẫn rất thú vị.
Trong một nghiên cứu về các cặp đôi đã dành thời gian để tìm hiểu nhau, nhìn vào top 10 bài hát yêu thích của nhau, họ thực sự cung cấp những dự đoán khá đáng tin cậy giống như các đặc điểm tính cách thực sự của người nghe.
Nghiên cứu này sử dụng năm đặc điểm tính cách: sự mở lòng trải nghiệm, hướng ngoại, dễ chịu, sự tận tâm, và ổn định tình cảm.
Điều thú vị là có một số đặc điểm tính cách được dự đoán chính xác hơn những đặc điểm khác dựa trên thói quen nghe. Ví dụ, sự mở lòng trải nghiệm, hướng ngoại, và ổn định tình cảm là những đặc điểm dễ đoán chính xác nhất. Còn sự tận tâm, không rõ ràng khi dựa trên sở thích âm nhạc.
Đây cũng là một khám phá mới về các thể loại âm nhạc khác nhau tương ứng với tính cách của chúng ta như thế nào, theo một nghiên cứu tiến hành tại Đại học Heriot-Watt:
Đây là những gì được tìm thấy:
- Fan nhạc Blues có lòng tự trọng cao, sáng tạo, cởi mở, nhẹ nhàng và thoải mái.
- Fan nhạc Jazz có lòng tự trọng cao, sáng tạo, cởi mở và thoải mái.
- Fan nhạc cổ điển có lòng tự trọng cao, sáng tạo, hướng nội và thoải mái.
- Fan nhạc Rap có lòng tự trọng cao và cởi mở.
- Fan nhạc Opera có lòng tự trọng cao, sáng tạo và nhẹ nhàng.
- Fan nhạc miền quê và nhạc phương tây rất chăm chỉ và cởi mở.
- Fan nhạc Reggae (nhạc nhịp mạnh) có lòng tự trọng cao, sáng tạo, không chăm chỉ, cởi mở, nhẹ nhàng và thoải mái.
- Fan nhạc Dance sáng tạo và cởi mở nhưng không hề nhẹ nhàng.
- Fan nhạc Indie (từ Indie xuất phát từ Independent) có lòng tự trọng thấp, sáng tạo, không chăm chỉ, và không hề nhẹ nhàng.
- Fan nhạc Bollywood sáng tạo và cởi mở.
- Fan nhạc Rock/heavy mental có lòng tự trọng thấp, sáng tạo, không chăm chỉ, không cởi mở, nhẹ nhàng và thoải mái.
- Fan nhạc Chart pop có lòng tự trọng cao, rất cần cù, cởi mở và nhẹ nhàng, nhưng không sáng tạo và không thoải mái.
- Fan nhạc tâm hồn có lòng tự trọng cao, sáng tạo, cởi mở, nhẹ nhàng và thoải mái.
Tất nhiên, khái quát dựa trên nghiên cứu này là rất khó. Tuy nhiên nhìn nhận khoa học về người sống hướng nội và hướng ngoại, có một số trùng khớp.
-
Âm nhạc có thể làm chúng ta phân tâm đáng kể khi lái xe (trái với niềm tin của mọi người)
Một nghiên cứu khác được thực hiện trên thanh thiếu niên và người trưởng thành trẻ tuổi, tập trung vào việc lái xe của họ bị ảnh hưởng bởi âm nhạc như thế nào.
Người lái xe được kiểm tra khi họ nghe bản nhạc mà họ chọn, sự im lặng hoặc nhạc “an toàn” được các nhà nghiên cứu cung cấp. Tất nhiên, lựa chọn của riêng họ vẫn được ưu tiên, nhưng nó cũng cho kết quả mất tập trung hơn: người lái xe phạm phải nhiều sai lầm và lái xe liều lĩnh hơn khi nghe bản nhạc mà họ chọn.
Một điều đáng ngạc nhiên hơn: âm nhạc cung cấp bởi các nhà nghiên cứu được chứng minh có lợi hơn so với không có âm nhạc (im lặng) trong tất cả trường hợp. Dường như âm nhạc không quen thuộc, hay nhàm chán là lựa chọn tốt nhất cho việc lái xe an toàn.
-
Tập luyện âm nhạc có thể cải thiện đáng kể kỹ năng vận động và lý luận của chúng ta.
Chúng ta cho rằng việc học một nhạc cụ có thể có lợi cho trẻ em, nhưng nó thực sự hữu ích nhiều hơn chúng ta mong đợi. Một nghiên cứu cho thấy rằng trẻ em có ba năm hoặc nhiều hơn tập luyện nhạc cụ thực hiện tốt hơn so với những trẻ không học một nhạc cụ nào trong khả năng phân biệt âm thanh và kỹ năng vận động.
Kết quả kiểm tra cho thấy kết quả tốt hơn ở kỹ năng lý luận ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, trong đó có liên quan đến hiểu và phân tích thông tin thị giác, chẳng hạn như xác định mối quan hệ, sự tương đồng và khác biệt giữa các hình dạng và vật mẫu.
Hai phần riêng biệt đó phát triển từ việc tập luyện âm nhạc , do đó, khá hấp dẫn khi biết việc học chơi một loại nhạc cụ có thể giúp trẻ em phát triển một loạt các kỹ năng quan trọng.
Nghiên cứu tương tự chỉ ra rằng mối tương quan này đối với kỹ năng tập thể dục và vận động cũng vận hành theo cùng một cách.
-
Âm nhạc cổ điển có thể cải thiện sự chú ý thị giác
Không chỉ trẻ em có thể được hưởng lợi từ việc rèn luyện hoặc tiếp xúc với âm nhạc. Bệnh nhân đột quỵ trong một nghiên cứu nhỏ cho thấy cải thiện sự chú ý thị giác khi nghe nhạc cổ điển.
Nghiên cứu này cũng đã thử tiếng ồn trắng (white noise) và im lặng để so sánh các kết quả, và thấy rằng, giống như nghiên cứu lái xe đươc đề cập trước đó, im lặng cho điểm số tồi tệ nhất.
Bởi vì nghiên cứu này là quá nhỏ, các kết luận cần phải được tìm hiểu thêm, nhưng tôi thấy nó thực sự rất thú vị khi biết âm nhạc và tiếng ồn có thể ảnh hưởng như thế nào đến các giác quan và khả năng của chúng ta, trong nghiên cứu này là chức năng thị giác.
-
Cuộc gọi điện thoại một chiều gây sao lãng nhiều hơn cuộc nói chuyện bình thường.
Một nghiên cứu khác tập trung vào tiếng ồn, chứ không phải là âm nhạc, cho thấy rằng khi nói đến bị phân tâm bởi các cuộc trò chuyện, các cuộc gọi điện thoại mà chúng ta chỉ có thể nghe thấy từ một phía (mình không đáp lại) gây phân tâm nhiều nhất.
Sau một cuộc khảo sát cho thấy có đến 82% số người thấy các cuộc điện thoại nghe lỏm (nghe từ một phía, không đáp lại) thật phiền toái. Veronica Galván, một nhà tâm lý học nhận thức tại Đại học San Diego, quyết định nghiên cứu điều này.
Trong nghiên cứu, người tham gia hoàn thành câu đố ô chữ trong khi một nửa tình cờ nghe được cuộc gọi điện thoại bình thường từ một phía. Một nửa tình nguyện viên còn lại nghe toàn bộ cuộc đối thoại như nó đã diễn ra giữa hai người trong phòng.
Những người nghe cuộc trò chuyện điện thoại một chiều cho thấy họ sao lãng nhiều hơn những người nghe cả hai nói. Họ cũng nhớ lại nhiều chuyện, cho thấy rằng họ nắm bắt sự chú ý nhiều hơn đối với những người nghe từ hai phía .
Những bất trắc của cuộc hội thoại một chiều dường như là việc nắm bắt sự chú ý. Nghe cả hai phía của một cuộc trò chuyện, mặt khác, cho chúng ta bối cảnh nhiều hơn, làm cho chúng ta dễ điều chỉnh sự phân tâm.
Một lần nữa, như chúng ta đã khám phá trước đó, bị phân tâm thường không phải là một điều xấu vì nhiều lý do.
-
Âm nhạc giúp chúng ta tập thể dục
Trở lại với âm nhạc một lần nữa, chúng ta có thể thấy rằng cũng giống như sự im lặng không giúp chúng ta lái xe tốt và linh hoạt hơn hoặc nó không được sử dụng nhiều khi tập thể dục.
Nghiên cứu về ảnh hưởng của âm nhạc khi tập thể dục đã được thực hiện trong nhiều năm qua. Năm 1911, một nhà nghiên cứu Mỹ, Leonard Ayres, thấy rằng người đi xe đạp đạp nhanh hơn trong khi nghe nhạc hơn họ đạp xe trong im lặng.
Điều này xảy ra bởi vì nghe nhạc có thể át đi tiếng kêu mệt mỏi của não chúng ta. Khi cơ thể của chúng ta nhận ra chúng ta đang mệt mỏi và muốn ngừng tập thể dục, sẽ có tín hiệu gửi đến não yêu cầu dừng lại để nghỉ ngơi. Việc nghe nhạc cạnh tranh sự chú ý của não bộ, và có thể giúp chúng ta đè lên những tín hiệu của sự mệt mỏi, mặc dù thế điều này chủ yếu chỉ mang lại lợi ích cho tập thể dục cường độ thấp và vừa phải. Trong thời gian tập thể dục cường độ cao, âm nhạc thực sự không mang lại sự tập trung mạnh mẽ để vượt qua nỗi đau xác thịt.
Không chỉ chúng ta có thể vượt qua nỗi đau để tập thể dục dài hơn và khó khăn hơn khi chúng ta nghe nhạc,nó còn thực sự có thể giúp chúng ta sử dụng năng lượng một cách hiệu quả hơn. Một nghiên cứu năm 2012 cho thấy người đi xe đạp có nghe nhạc đòi hỏi ít hơn 7% oxy để làm công việc giống như những người đạp xe trong im lặng.
Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng mức trần âm nhạc vào khoảng 145 bpm, ngưỡng mà bất cứ âm nhạc nào cao hơn dường như không để tạo thêm nhiều động lực, do đó, nhớ mức trần âm nhạc này khi lựa chọn danh sách tập luyện của bạn. Đây là cách:
Bây giờ nếu chúng ta lập nhóm những “nhịp” khác nhau với công việc thực tế chúng ta đang làm, chúng ta có thể đồng bộ tốt hơn và tìm thấy những nhịp phù hợp với việc tập thể dục của mình. Nếu bạn kết hợp phần trên với hình ảnh bên dưới thì siêu dễ dàng để hình thành một thói quen tốt:
Vì vậy, trong cùng một cách mà tập thể dục lại làm cho chúng ta hạnh phúc hơn, không còn gì ngạc nhiên rằng âm nhạc đóng góp đáng kể vào thành công trong việc luyện tập của chúng ta
Bạn để ý những gì về cách âm nhạc ảnh hưởng đến bạn chứ?
Nguồn: fastcompany.com
Lược dịch: Hồng Xuyến
